Katma Değer Vergisi’nde İngiliz modelinden Çin işkencesine!
28 Haziran 2024 Cuma
Köşemde, indirim yoluyla giderilemeyen ve sonraki döneme devreden Katma Değer Vergisi’nin mükelleflerin üzerinde finansman yükü . . . . .
Katma Değer Vergisi’nde İngiliz modelinden Çin işkencesine!
Katma Değer Vergisi’nde İngiliz modelinden Çin işkencesine!

Nedim Türkmen

Köşemde, indirim yoluyla giderilemeyen ve sonraki döneme devreden Katma Değer Vergisi’nin mükelleflerin üzerinde finansman yükü olarak kalmaması için yapılan çalışmalar ile ilgili birçok yazımı okudunuz. İlk yazım 9 Haziran 2017’de “Katma Değer Vergisi’nde İngiliz modeli mi?”, ikinci yazım 18 Eylül 2017’de “Sonraki döneme devreden KDV sorununu çözen tarih yazar…” ve üçüncü yazım da 31 Mart 2018’de “Doğmamış çocuğa don biçilmez...” başlıklı idi.

O yıllarda süreç; devreden Katma Değer Vergisi’ni mükelleflere İngiliz modelini esas alarak 5 gün içinde iade edeceğiz ile başlayıp, Meclis genel kurulunda “maliyet unsurlarının tam olarak hesaplanamadığı...” gerekçesiyle düzenleme yasa tasarısından çıkarılarak hüsranla sonuçlanmıştı. Yazılarımda bu tutarların iade edilemeyeceğini, Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazılmasının ancak mümkün olabileceğini yazmış ve önermiştim.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan vergi düzenlemeleri önerilerinin içinde bu konu tekrar gündeme geldi. İlk gündeme gelişinden 7 yıl sonra işaret ettiğim noktaya gelindi ama 39 yıllık sorunun çözümü yine kolay görünmüyor.

Bugün sizlere, yasa teklifi içinde yer alması muhtemel bu düzenleme önerisini analiz etmek istiyorum.

5 YILDAN FAZLA DEVREDEN KDV’NİN GİDER VEYA MALİYET OLARAK DİKKATE ALINMASI 

Mükelleflerin alışları dolayısıyla ödedikleri KDV’nin, satışları üzerinden tahsil ettikleri KDV’den fazla olması halinde, aradaki fark mükelleflere iade edilmeyip, sonraki dönemlerde hesaplanan KDV’den mahsup edilmek üzere devrediliyor.

Taslak düzenleme önerisinde; mükelleflerce KDV beyannamelerinde yer alan indirilecek KDV tutarlarının 5 takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilmemesi halinde, bu süre sonunda yapılacak vergi incelemesi ile bu devreden KDV tutarının mükelleflerin Gelir veya Kurumlar Vergisi’nin
tespitinde gider olarak dikkate alınması yolu önerilmektedir.

Ayrıca birleşme, devir ve bölünme işlemlerinde, bu işlemler nedeniyle devreden KDV ve iade hakkının 5 takvim yılı kriterine veya zamanaşımına bağlı olmaksızın vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine imkân sağlanması da öneriliyor.


BEŞ YIL GEÇSİN, İNCELEME YAPALIM, DEVİRLER DOĞRU İSE GİDER YAZ!

Katma Değer Vergisi üretimin her aşamasında yaratılan değeri vergilendiren ve nihai tüketici üzerinde kalması gereken bir vergidir. İndirim yolu ile giderilemeyen Katma Değer Vergisi,  Katma Değer Vergisi Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1985 yılından bu yana mükellefler üzerinde finansman yükü olarak kalmaktadır.

Benim tam yedi yıl önce önerdiğim Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazdırma noktasına gelinmesi olumlu olmakla birlikte; gider yazdırmak için bile beş yıllık bir süre geçecek sonra vergi incelemesi yapılacak ve ondan sonra gider yazma işlemi gerçekleşecek deyim yerindeyse “ölme eşeğim ölme (yaza yonca bitecek)” durumu söz konusu. Vergi inceleme oranı %1.6 olan ülkemizde devreden KDV beyanı nedeniyle incelenecek mükellef sayısı dikkate alındığında, bu çözümün çözüm olmadığı açık. İnceleme elemanlarının mesaisini vergi incelemesi için harcamak yerine, niçin devir rakamını gider yazmak isteyen mükellefe harcasınlar? Ülkede enflasyon uçmuş gitmiş, para pul olmuş. Getirilen çözüme kargalar bile güler. Beş yıl ve vergi incelemesi şartının kaldırılması halinde, eh işte olarak karşılanabilecek bir sonuç ortaya çıkabilir. 2024 yılına devreden KDV tutarının 1 trilyon 2 milyar TL olduğu dikkate alındığında; 2 milyon 616 bin 282 mükellefin çok önemli bir rakamı yıllar itibarıyla finansman yükü olarak taşımaya devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu tutarın tamamının gider yazdırılması bütün mükelleflerin Kurumlar Vergisi mükellefi olduğu kabulü ile genel oran %25 dikkate alınarak yaklaşık 250 milyar TL az Kurumlar Vergisi ödemelerine neden olur.

Velhasıl, sonraki döneme devreden KDV’yi beş gün içinde mükelleflerin hesabına iade etme ve İngiliz modeli hedefi olarak başlayan süreç;  5 yıl geçsin, inceleyelim, uygun bulursak Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazabilirsin şekliyle Çin işkencesine dönüştürülmüş durumda.…(Sözcü)
REKLAM ALANI
8- Plaket Töreninde Ödeal Adına Akgün Koçali'ye, Exporto adına Hülya Hacıbayramoğlu'na ve İktisadi Dayanışma Adına İmtiyaz Sabihi Nusret Sümer'e Rıza Teksan Plaketini Takdim Etti.
REKLAM ALANI
Sermaye şirketlerinin nakit sermaye artırımlarında faiz indirimiyle ilgili çok makale yazdığımın ve siz okurları sıkmış olabileceğimin . . . .
Transfer Fiyatlaması İncele­me Grubu dağıtıldıktan son­ra, uzunca bir süredir sadece bu konu odaklı veya ağırlıklı incele­meler görmüyorduk.
Çalışanlar en az bir yıllık çalışması olması şartı ile çalıştıkları yıl, ay ve güne göre kendi arzu ve isteği dışında iş­ten çıkartıldıklarında ya da . . . .
5597 sayılı Kanunla düzenlenen yurt dışına çıkış harcına ilişkin açıklamaların yer aldığı Rehber yayınlanarak kullanıma sunulmuştur.
Gazetemizde 18 Eylül 2024 tarihinde yayınlanan “Taşınmaz değerlemesi tartışması Danıştay’a taşındı!” başlıklı köşe yazımızda;
İş sağlığı ve güvenliği konusu, çalışma hayatının küresel boyutta bir sorunu olarak gündemdeki yerini korumaktadır. . . . .
Bilindiği üzere, Vergi Usul Kanunu'nun 280'inci maddesi gereği işletmeler yabancı para mevcutları ile yabancı para cinsinden olan borç . . . .
Önceki yazımda veraset vergisinin beyanname sürelerini aktararak süresinde beyanname verilmemesinin sonuçlarını irdelemiştim. . . .
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kamuoyuna açıklanan bilgilerde 2024 yılında Vergi Müfettişleri tarafından yapı­lan vergi incelemelerinde .. ..
31 Ocak 2025 tarihine kadar kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtlara, 31 Ocak 2025 Tarihine kadar . . .
Gerçek kişiler için gelir vergisi beyan döneminin başlamasına artık sayılı günler kaldı. Dolayısıyla konuyla ilgili yazılacak makalelerin de zamanı geldi.
İlk defa 2012 yılında yürürlüğe konulan ‘iş sağlığı ve güvenli­ği’ sistemi bugüne kadar çeşitli değişiklikler ve ertelemelere uğ­radı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 580) ve Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Türkiye'deki ekonomik dengelerin bozuk olmasını ve ekonomik krizin en büyük sebebleri nedir, sorusu üzerine yapılan kamuoyu . . . . .
Bilindiği gibi Veraset ve İntikal Vergisi beyana dayalı bir vergidir. Bu vergide beyanın verilme süreleri kanunda aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
Bolu Kartalkaya'daki Grand Kartal Otel'de çıkan ve 78 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan yangına ilişkin adliyeye sevk edilen . . . . .
Yargı Reform Strateji Belgesi'nden sahte senetlerin önüne geçecek bir sistem çıktı. Buna göre, filigramlı senetlerle 'kırtasiyeden al, doldur' . . .