MEVZUATIN İÇİNDEN
Vergi davasından vazgeçenlere indirim var
Talha APAK
Vergi/ceza ihbarnamesine karşı açılan davalarda, mükelleflerin yargılama sürecinin sonuçlanmasını beklemeksizin istinaf veya temyiz başvuru süresi içerisinde, “kanun yolundan vazgeçme” uygulamasıyla idareye başvurmaları halinde vergi ve cezalarında indirim söz konusu.
Bu uygulamayla, vergi/ceza ihbarnamesine karşı süresinde açılan davalarda mükelleflerin istinaf veya temyiz başvuru süresi içerisinde “kanun yolundan vazgeçmeleri” hâlinde, İdarece de ihtilaflar sürdürülmeyecek, verilen yargı kararının niteliğine göre vergi ve/veya cezalar indirimli olarak tahakkuk edecektir. Bu şekilde tahakkuk eden vergilerin ve/veya cezaların vergiye ilişkin gecikme faiziyle süresinde ödenmesi hâlinde ayrıca indirim uygulanacaktır.
Yasal dayanak
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 20 Şubat 2020 tarih ve 31045 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 517 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu genel Tebliğiyle yürürlüğe giren “kanun yolundan vazgeçme” uygulamasına ilişkin “infografik” duyuru 26 Eylül 2025 tarihinde GİB’in internet sayfasında yayımlanarak mükelleflerin hizmetine sunulmuş bulunuyor.
Vergi sistemimizde re’sen, ikmalen ve idarece yapılan vergi tarhiyatları ile kesilen vergi cezalarına ilişkin ihbarnamelerin tebliğ edilmesini müteakip mükellefler sahip oldukları yasal hakları çerçevesinde çeşitli mekanizmaları kullanabilmektedir. Bunlardan, uzlaşma ve cezada indirim müesseseleri yargılama sürecine gerek kalmaksızın durumun çözümlenmesini sağlayan idari mekanizmalar iken mükellefler bu tarhiyat ve cezalara dava açmak suretiyle ihtilafın yargı birimlerince çözümlenmesi yoluna da gidebilmektedir.
Şartlar ve süreç
İstinaf veya temyiz başvuru süresi içerisinde, kanun yolundan vazgeçildiğine dair dilekçenin vergi dairesine verilmesi, kanun yolunun kullanılmasından vazgeçilen kararın mükellefe tebliğ edildiği tarihi gösteren belgeyle birlikte verilen karar örneğinin bu dilekçeye eklenmesi, verilen dilekçede dava konusu vergi ve/ veya vergi cezalarının tümü için kanun yolundan vazgeçildiğinin beyan edilmesi gerekiyor.
Vergi ve/veya ceza ihbarnamesi düzenlenmiş ve mükellefe tebliğ edilmiş olması, tebliğden itibaren 30 gün içerisinde dava açılmış olması, vergi mahkemesi tarafından istinaf veya Bölge idare Mahkemesine temyiz yolu açık olmak üzere karar verilmiş olması, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde kanun yolundan vazgeçme başvurusu yapılmış olması gerekiyor. Bu şartların sonucu olarak, indirimli tahakkuk fişi düzenlenmesi ve tahakkuk üzerinden ayrıca indirim yapılması gerekiyor.
Kapsam ve avantajlar
Uygulamanın kapsamı; vergi/ ceza ihbarnamesine karşı süresinde açılan dava sonucu verilen karar olmalı, Vergi mahkemesince verilen karara karşı istinaf veya bölge idare mahkemesince verilen karara karşı temyiz yolu açık olmalı. Karar, Danıştay’ın bozma kararı üzerine verilmemiş olmalı.
Uygulamayla; vergi ihtilaflarının daha kısa sürede sonlandırılması, vergi ve/veya cezaların indirimli olarak tahakkuk etmesi, tahakkuk eden vergi ve/veya cezalar üzerinden ayrıca indirim uygulanması, kararlarda hükmedilen yargılama giderleri, avukatlık ücretleri ve fer’ileri karşılıklı olarak talep edilmemesi ve bu alacaklar için icra takibi yapılmaması gibi avantajları bulunmaktadır.
Vergi ve cezalar hangi oranda tahakkuk ve terkin edilir?
Tahakkuk edecek vergi/cezaların hesaplanmasında istinaf veya temiz yolu kullanılmayan yargı kararına göre (danıştayın bozma kararı üzerine verilen kararlar hariç)
a) Kaldırılması durumunda
Konusu sadece vergi olan davalarda vergi aslının; Tahakkuk edecek tutar %60, Terkin edilecek tutar %40
Vergi ve buna bağlı vergi ziyaı cezasının; Tahakkuk edecek tutarı verginin %60’ı, Terkin edilecek tutar verginin %60’ı ya da vergi ziyaı cezasının %100’ü
Vergi aslı dava konusu yapılmayan veya kaçaklığa iştirak nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının; Tahakkuk edecek tutar %25, Terkin edilecek tutar %75
b) Tasdik edilmesi durumunda
Konusu sadece vergi olan davalarda vergi aslının; Tahakkuk edecek tutar %100, Terkin edilecek tutar yoktur.
Vergi ve buna bağlı vergi ziyaı cezasının; Tahakkuk edecek tutarı verginin %100’ü, Vergi Ziyaı Cezasının %75’i, Terkin edilecek tutar vergi ziyaı cezasının %25’i.
Vergi aslı dava konusu yapılmayan veya kaçaklığa iştirak nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının; Tahakkuk edecek tutar %75, Terkin edilecek tutar %25
Bir örnek
Mükellefe vergi incelemesi sonucu düzenlenen rapora göre, 200.000 TL vergi tarh edilmiş ve 200.000 TL de vergi ziyaı cezası kesilmiştir. Vergi/ceza ihbarnamesine yasal süre içerisinde dava açılmıştır. Mahkeme Kararına İstinaden Kanun Yolundan Vazgeçme Uygulaması Kapsamında Ödeme Durumu:
Vergi mahkemesi veya bölge idare mahkemesi tarafından kaldırılması halinde
Vergi Aslı; ödemede 120.000 TL (200.000X%60), indirimli ödemede 96.000 TL (120.000X%80)
Vergiye Bağlı Vergi Ziyaı; ödeme yoktur, indirimli ödeme yoktur.
b) Vergi mahkemesi veya bölge idare mahkemesi tarafından tasdik edilmesi halinde
Vergi Aslı; ödemede 200.000 TL, indirimli ödeme yoktur
Vergiye Bağlı Vergi Ziyaı; ödemede 150.000 TL (200.000X%75), indirimli ödeme 120.000 TL (150.000X%80)
Görüldüğü üzere, kanun yolundan vazgeçme uygulamasıyla; vergi/ceza ihbarnamesine karşı açılan davalarda, mükelleflerin yargılama sürecinin sonuçlanmasını beklemeksizin istinaf veya temyiz başvuru süresi içerisinde İdareye başvurmaları halinde uyuşmazlıkların çözümlenmesini sağlayan uygulama yürürlüktedir.(Dünya)